Metacognitie… het is een term waar je waarschijnlijk nog nooit van gehoord hebt. Het verwijst naar het bewustzijn en begrip van je eigen denk- & leerprocessen. Het omvat het vermogen om je eigen gedachten, kennis, strategieën en gevoelens te observeren, begrijpen en controleren. Hoewel metacognitie ons kan helpen om effectiever te leren en betere resultaten te behalen, zijn er ook barrières aan verbonden. Gelukkig zijn deze te overwinnen met enkele hulpmiddeltjes.

Obstakels overwinnen

Het pad naar metacognitie is bezaaid met verschillende barrières. We waarschuwen je alvast voor de meest voorkomende barrières zodat jij voorbereid bent.

• Gebrek aan bewustzijn. Veel mensen zijn zich niet bewust van hoe belangrijk metacognitie is. Gelukkig is dat probleem al van de baan voor jou dankzij deze blog.
• Tijdgebrek. Het ontwikkelen van metacognitieve vaardigheden vraag heel veel tijd. Vaak zijn er dringendere zaken waardoor zelfreflectie en evaluatie op de lange baan worden geschoven.
• Verandering. Verandering kan moeilijk zijn en beangstigend aanvoelen. Oude gewoonten en denkpatronen worden losgelaten. Het is belangrijk om open te staan voor deze verandering en de voordelen te erkennen.
• Ondersteuning. Een gebrek aan ondersteuning ligt dikwijls aan de basis van het niet kunnen ontwikkelen van metacognitieve vaardigheden. Goede ondersteuning en samenwerking met anderen zal dit ongetwijfeld een boost geven.

Don’t stop believing

Het vraagt heel wat doorzettingsvermogen om metacognitie te ontwikkelen. Gelukkig zijn er enkele middeltjes die je op weg kunnen zetten.

• Reflecteer. Neem regelmatig de tijd om terug te kijken op je leerervaringen en stel jezelf vragen. Wat heb ik geleerd? Wat werkte goed en wat kon beter?
• Journaling. Houd een ‘dagboek’ bij. De bedoeling is hier niet om elke pagina te beginnen met ‘liefste dagboek…’, wel om je gedachten, gevoelens en observaties neer te pennen. Het helpt om mentale orde te creëren en het leidt tot dieper nadenken.
• Peer feedback. Nee, je hoeft hier geen review te geven over hoe goed je stuk fruit smaakte tijdens je middagpauze. Werk samen met je peers: medestudenten, collega’s of mentoren en vraag feedback om later op te bouwen.
• Leertechnieken. Het bewust toepassen van verschillende leertechnieken zoals conceptmapping, vragen stellen en samenvatten, is een waardevol hulpmiddel. Ze stimuleren actief denken, zelfreflectie en het bewust organiseren van kennis.

Metacognitie is een heel krachtige tool voor effectief leren en presteren MAAR het vereist bewuste inspanningen en het overwinnen van enkele barrières. Door middel van goede coaching en een gezonde dosis doorzettingsvermogen kunnen echter grote stappen gezet worden in het verbeteren van leerprocessen en succes te behalen.